Hoe het allemaal begon

Eigenlijk is het allemaal de schuld van het Vlaams Blok 😉 In de jaren 1990 groeide het Blok voortdurend en plots, op weer een zwarte zondag in 2000, haalden ze 30% in Antwerpen. Dat kon niet, daar wou ik iets aan doen.

Ik was toen een naïef studentje informatica en had nog maar een vaag besef van hoe de wereld werkte. Ik kocht een paar boeken over antiracisme omdat ik gelukkig wel wist dat ik niets wist en begon posters tegen racisme uit te hangen aan de unief. Zo ontdekte ik haast per ongeluk de antiracistische beweging. Aan de UGent was er toen een berucht holocaustontkenner en senator van het Vlaams Blok in de raad van bestuur gaan zetelen. Of tenminste dat was de bedoeling, maar door de directe acties van de studenten en de daarop volgende media-aandacht werd dat verijdeld. Daardoor werd ik minder cynisch: er was een kans om niet zomaar bij wat er gebeurde neer te zitten maar te proberen er iets aan te doen. Ook de volgende acties lukten: uiteindelijk verkregen we stemrecht voor (niet-EU) migranten, dat was er vroeger niet in België.

12417564_10153698738042293_3274106627749690856_n

Zo belandde ik ook bij de vluchtelingenactiegroepen en begon ik meer te begrijpen over wereldwijde structuren van onderdrukking en ongelijkheid. Dat het allemaal niet zo simpel was: racisme was geen zaak van vijf slechte mensen die dan een boete moeten krijgen en dan is alles opgelost. Ik begon langzaam te begrijpen dat er werk nodig was om het racisme in onszelf aan te pakken – opgroeien als witte persoon in België was een eersteklas ticketje richting racist zijn. Op een dag in het studentenrestaurant sloeg de bliksem in: ik snapte plots dat er ook structuren waren die dat racisme in stand hielden. Ik las teksten op de website van het Centrum voor Islam in Europa – ik volgde een vrij keuzevak bij Herman De Ley, een prof van de UGent die toen voorzitter van het centrum was. Ik zag daar voor het eerst het woord ideologie en was vertrokken.

Het was tevens de tijd van de inspirerende andersglobalistische protesten er kwamen veel mensen op straat en er werd ook druk gediscussieerd en geschreven over hoe we de wereld zouden kunnen verbeteren.

Feministe worden duurde iets langer. Onder andere omdat ongeveer iedereen die ik tegenkwam me zei dat dat niet meer nodig was, belachelijk, afgedaan…

De feministes die er dan nog waren leken bezig met eerder gematigde, liberale eisen en ondertussen was ik te links geworden om daarvan de problemen niet in te zien. Links feminisme dat kwam ik nog niet direct tegen.

Het gevoel groeide dat er iets niet helemaal klopte – bijvoorbeeld omtrent sociale mechanismen, gender en pornocultuur – dat er iets was waar ik de vinger niet precies op kon leggen.

Bij het zoeken tussen de rekken vrouwenliteratuur in de bibliotheek ontdekte ik enkele boeken over feminisme en ik was vertrokken. Het werd me langzaam duidelijk dat feminisme wel iets speciaals was, een stroming waarover onvoorstelbaar veel vooroordelen de ronde deden. Feminisme bleek ook binnen de meeste progressieve gemeenschappen een taboe, of op zijn best iets waarvan iedereen zei dat ze het waren zonder er echt in te geloven.

De ervaringen van mezelf en vrouwen in mijn omgeving met seksueel geweld gaven de doorslag. Na heel wat moeite kreeg ik cijfers te zien over hoe vaak seksueel en fysiek geweld wel voorkwam in België. Hier was iets enorm belangrijk dat geen aandacht kreeg in de mainstream media en waarover nog steeds allerlei vervelende clichés de ronde deden.

In Gent was er geen feministische groep meer actief. De laatste groep, de Feministisch Anarchistische Madammen, hadden er na jarenlang activisme mee opgehouden.

Op een goede dag belandden we met een bende vrouwen in de gevangenis. We hadden geprotesteerd tegen een betoging van de fascistische jeugdorganisatie NSV en waren een paar uren administratief aangehouden en in een groepscel gegooid. Ondanks de slechte omstandigheden was dat ook heel leerrijk – het was een vrouwenruimte, gevangenis of niet. Toevallig of niet, daar waren heel wat vrouwen die zeiden, moest er nog een feministische groep zijn in Gent, ik zou direct lid worden.

Waarom geen nieuwe groep oprichten dacht ik toen, we zijn toch al met een bende… En zo begonnen we met de Feministische Actiebende, die later hernoemd zou worden naar Feministisch en Links, FEL – jawel die lastige mensen die achter de acties voor het ontslag van decaan Willem Elias zaten 🙂

Daaruit ontstond ook een blog, artikels voor allerlei tijdschriften en websites… Uiteindelijk groeide het idee voor een boek.

De afgelopen jaren kwam ik meer en meer mensen tegen die vroegen naar een goede introductie over feminisme. Maar dat was er eigenlijk niet, of toch niet recent. Een handleiding voor activisten, een inleiding voor mensen die geen diploma (postmoderne) filosofie hebben, solidair feminisme dat tegelijk ook een tegengif is voor het individualisme en het neoliberaal denken dat ons beïnvloedt… zoiets bestond eigenlijk niet, zeker niet Nederlandstalig, laat staan uit België.

cadzand sept 2014 croppedMet dit boek wil ik mijn steentje bijdragen hiertoe 🙂

Evie Embrechts